|
Kính gửi:
|
- Các
Tòa án nhân dân và Tòa án quân sự các cấp;
- Các đơn vị thuộc Tòa án nhân dân tối cao. |
Tại Hội
nghị tập huấn từ ngày 25 đến ngày 28-5-2017, Tòa án nhân dân tối cao đã nhận được phản ánh của một số Tòa án đề nghị hướng
dẫn việc viện dẫn, áp dụng án lệ trong xét xử. Về vấn đề này, Tòa án nhân dân tối
cao có ý kiến như sau:
Theo quy
định tại khoản 2 Điều 22 Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014
và các đạo luật tố tụng thì khi xét xử, Thẩm phán, Hội thẩm phải nghiên cứu, áp
dụng án lệ để giải quyết các
vụ việc tương tự; bảo đảm những vụ việc có tình tiết, sự kiện pháp lý tương tự phải được giải quyết như
nhau.
Việc viện
dẫn, áp dụng hoặc không áp dụng
án lệ khi xét xử, giải quyết những vụ việc cụ thể phải được thực hiện theo đúng
hướng dẫn tại Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP ngày 28-10-2015 về quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ
của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao. Theo đó, khi xét xử, giải quyết
những vụ việc đã có án lệ thì Thẩm phán, Hội thẩm phải nghiên cứu án lệ đó để
quyết định việc viện dẫn, áp dụng hoặc không áp dụng. Trường hợp áp dụng án lệ
thì số án lệ, số bản án, quyết định của Toà án có chứa đựng án lệ, tính chất,
tình tiết vụ việc tương tự được nêu trong án lệ và tính chất, tình tiết vụ việc
đang được giải quyết, vấn đề pháp lý trong án lệ (nội dung khái quát của án lệ)
phải được viện dẫn, phân tích trong phần “Nhận định của Tòa án”; tùy từng trường
hợp cụ thể có thể trích dẫn nguyên văn những nội dung hạt nhân của án lệ để làm rõ quan điểm
của Tòa án trong việc xét xử, giải quyết các vụ việc tương tự.
Ví dụ:
Theo Án lệ số 07/2016/AL về công nhận hợp đồng mua bán nhà được xác lập trước
ngày 01-7-1991 được lựa chọn từ Quyết định giám đốc thẩm số 126/2013/DS-GĐT
ngày 23-9-2013 và được công bố theo Quyết định số 698/QĐ-CA ngày 17-10-2016 của
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao thì: “Hợp đồng mua bán nhà được lập thành văn bản trước ngày
01-7-1991, có chữ ký của bên bán, ghi rõ bên bán đã nhận đủ tiền, bên mua tuy chưa ký tên trên hợp
đồng nhưng là người giữ hợp đồng và đã quản lý, sử dụng nhà ở ổn định trong thời gian dài mà
bên bán không có tranh chấp đòi tiền mua nhà. Trường hợp này, hợp đồng có giá
trị xác định bên mua đã trả đủ tiền cho bên bán và ý chí của bên mua đồng ý với hợp đồng mua
bán nhà đó, hợp đồng
mua bán nhà được công nhận”. Hội đồng xét xử xét thấy tính chất, các tình tiết, sự kiện pháp lý trong vụ
án này tương tự như các tình tiết, sự kiện pháp lý trong án lệ. Vì vậy, theo
quy định tại ...
(nêu rõ
các điều luật có liên quan) và theo Án lệ số 07/2016/AL, có đủ cơ sở để công nhận
hợp đồng mua bán nhà giữa ông A và ông B.
Trường hợp
Thẩm phán, Hội thẩm thấy rằng án lệ và vụ việc mà Tòa án đang giải quyết không
có tính chất tương tự hoặc do pháp luật đã thay đổi, do chuyển biến tình hình mà án lệ không còn phù
hợp nhưng một trong các bên đương sự, người bào chữa, người bảo vệ quyền và lợi
ích hợp pháp của họ ... đề
nghị áp dụng án lệ thì việc không áp dụng án lệ cũng phải được nêu rõ lý do
trong bản án, quyết định của Tòa án.
Tòa án
nhân dân tối cao yêu cầu các đồng chí Chánh án Tòa án nhân dân và Tòa án quân sự
các cấp, thủ trưởng các đơn vị thuộc Tòa án nhân dân tối cao sau khi nhận được
Công văn này cần tổ chức quán triệt và triển khai tới các Thẩm phán, Hội thẩm,
Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án trong cơ quan, đơn vị mình để bảo đảm thực hiện
đúng và thống nhất. Trong quá trình thực hiện nếu có vướng mắc hoặc đề xuất, kiến
nghị thì phản ánh về Tòa án nhân dân tối cao (thông qua Vụ Pháp chế và Quản lý
khoa học) để có hướng dẫn kịp thời.
|
Nơi nhận:
- Như kính gửi; - Đ/c Chánh án TANDTC (để báo cáo); - Các đ/c Thẩm phán TANDTC; - Thư ký Chánh án TANDTC; - Lưu VT, Vụ PC&QLKH (TANDTC). |
KT. CHÁNH ÁN
PHÓ CHÁNH ÁN Nguyễn Trí Tuệ |